Hemaroidin yaranma səbəbləri hansılardır?

Qanunvehedef.az saytı Topçubaşov adına Elmi Cәrrahiyә Mәrkәzinın Cərrah-proktoloqu Tibb üzrə fəlsəfə doktoru Nərgiz İmanovanın müsahibəsini təqdim edir.

Babasil xəstəliyi haqqında nə deyə bilərsiz?

Babasil düz bağırsaq venalarının varikoz genişlənməsidir. Bu cür xəstəlik əsasən 30-50 yaş arası insanlarda rast gəlinir. Babasil xəstəliyi əsasən qadınlara nisbətən daha çox kişilərdə müşahidə olunur. Qadınlar da isə babasil xəstəliyinin kəskinləşməsi daha çox hamiləliyin sonuncu trimestrində baş verir. Babasil növlərinə görə, daxili, xarici və kombinə olunmuş olur. Anatomik quruluşa görə dişli xətt sahəsindən yuxarıda yerləşən babasil düyünləri daxili babasillərə aid edilir.Xarici babasillər isə dişli xəttdən aşağıda yerləşir. Kombinə olunmuş babasillər isə həm daxili, həm də xarici babasil olduqda kombinə olunmuş babasil hesab edilir. Bununla yanaşı kəskin və xroniki babasillər də vardır. Kəskin babasillərdə xəstələrin şikayətləri kəskin ağrıdan defikasiya aktının ağrılı olmasından, bəzən qanaxmadan ibarət olur. Xroniki babasillərdə isə, uzun müddət babasil xəstəliyindən əziyyət çəkən xəstələrdə rast gəlinir. Əsasən xəstələr uzun müddət əziyyət çəkdiyi qəbzlikdən şikayətlənirlər. Və bununla yanaşi, baş vermiş babasil düyünlərindən, anal dəlik nahiyəsində olan yad cisim hissindən ağrıdan, qandan, defikasiya aktının qanlı olmasından şikayət edirlər.

Hemarroyun əsas 2 simptomu var.
1. Qanaxma.
2. Düyünlərin xaricə çıxması
 babasil 

-Hemorroidal düyünlərdə qan dövranında durğunluq olur,bu zaman damar divarının oksigenlə qidalanması pozulur,nəticədə damar divarının tamlığı pozulur.Bu zaman qanaxma baş verir.Hemarroy zamanı qanaxma defekasiya zamanı və defekasiyadan dərhal sonra baş verir.


-Hemarroidal düyünlər anal dəliyin divarına əzələ lifləri ilə bağlanır.Proses inkişaf etdiyində bu düyünlər getdikcə aşaği düşür .Həmçinin arxa keçəcəkdə yad cisim hissiyyatı olur və yeridikdə ağırlıq hissi olur.Arxa keçəcəkdə qaşınma hissi və ağrılarda müşahidə olunur

Hemaroidin yaranma səbəbləri hansılardır?

1.qəbizlik
2.xroniki öskürək
3.hamiləlik 4.köklük
5.ağır qaldırma

Hemaroidin əlamətləri hansılardır?

Qanaxma ən sıx görülən əlamətdir. Digər bir əlamət makatda ələ gələn şişdir. Bundan başqa, axıntı, qaşıntı, yanma ola bilər. İnsanların yarıdan çoxu ömürlərində ən azı bir dəfə bu əlamətlərdən əziyyət çəkirlər. Xüsusilə daxili hemoroidlər başlanğıcda əlamət verməyə bilər. Ancaq ət sallanması şəklində olan hemoroidin içindəki damarda qan laxtalaşarsa çox ağrılı, sərt bir şişlik şəklində ortaya çıxa bilər.

Babasilin risk faktorları

Bəzən adamlar babasil xəstəliyinə ciddi əhəmiyyət verməməyə çalışırlar. Amma belə deyil. Babasilin risk faktorları aşağıdakılardır:
- xəstəliyə irsi meylliliyin olması;
- bədən çəkisinin normadan artıq olması;
- uzun müddət ərzində ayaq üstə və ya oturaq vəziyyətdə işləmək;
- ağır əşyaların qaldırılması;
- xroniki qəbizlik;
- alkoqollu içkilərin xeyli miqdarda qəbul edilməsi;
- tez-tez kəskin, qıcıqlandırıcı qidaların qəbul edilməsi;
- təkrar hamiləliklər (xüsusən də uşağın ölçülərinin böyük olması və çoxdöllü hamiləlik zamanı) və s.

Diaqnostikası

Həkim üçün babasili aşkar etmək adətən çətin deyil. Spesifik şikayətlər diqanozu tez qoymağa imkan verir. Barmaqla müayinə mütləqdir. Bəzən diaqnozu dəqiqləşdirmək üçün düz bağırsağa xüsusi optik apparatın yeridilməsi ilə keçirilən müayinənin, yəni rektoromanoskopiyanın aparılması mümkündür. O düz bağırsaqda nəyin baş verməsini görməyə imkan verir.
Babasildən əziyyət çəkən hamilə qadınların vaxtında üzə çıxarılması, onlara vaxtında müalicənin təyin olunması bir çox hallarda bu xəstəliyin sonrakı inkişafının, doğuş və doğuşdan sonrakı dövrdə ağırlaşmaların qarşısını almağa imkan verir.

Xəstəliklərin mərhələləri haqda nə deyə bilərsiz?

Xəstəliyin xroniki xarakteri özünün hər hansı bir mərhələsində əldə edə bilər və sonra əsas şey xəstəliyə başlamaması və onu inkişafdan yayınmamasıdır.

Birinci dərəcə

Xəstəlik inkişafın birinci mərhələsində kəskin bir növ deyildir, adətən çox nadir hallarda özünü xatırladır. Əsas simptomlar mülayim qanaxmanın epizodları və rektumda təkrarlanan narahatlıq hissidir. Xəstəlik remisiyada olarsa, onun simptomları tamamilə yox ola bilər.

İkinci dərəcə 
2-ci dərəcə birləşmiş hemoroidlərə ən çox diaqnoz qoyulur. Bu mərhələdə qanaxma tez-tez inkişaf edir, daha çox narahatlıq hissləri var, bağırsaqları boşaltmaq istəyərkən ağrılı sensasiyalar görünə bilər.

Ümumiyyətlə, xəstələr qeyd edərsə həkimə müraciət edirlər tespit tualet kağızı və ya nəcisdə.
İkinci dərəcənin xroniki xəstəliyi əsasən asanlıqla diaqnoz edilir və komplikasiyadan qaçmaq üçün müalicə mümkün qədər erkən başlanmalıdır. Bu dərəcənin xarakterik xüsusiyyətlərindən biri onda bir adamın ilk dəfə düşməyidir hemoroidonlar köməksiz yerində durana qədər.


Üçüncü dərəcə

Xroniki olan 3-cü sinifin kombinə edilmiş hemoroidləri xəstənin patologiyanın əlamətlərini uzun müddət həkimdən kömək almadan görməməzlikdə inkişaf edir. Bu mərhələdə bütün simptomlar daha kəskinləşir:

ağrı simptomları artıq yalnız uzun oturma ilə deyil, gəzinti zamanı da ola bilər;
rektumda cox narahatlıq yaranır və düyünlər baqırsak kənarına cıxır.
 
Dördüncü dərəcə

 Dördüncü mərhələdə olan hemorroidal xəstəlik bu mərhələnin ən ağır formasıdır. Bu mərhələdə hemorroidal düyünlər düz bağırsağın selikli qişasını da özü ilə bərabər xaricə çəkərək sallanır və onların bağırsaq mənfəzinə itələnməsi artıq mümkün olmur. Belə düyünlər tez – tez tromblaşır, iltihablaşır, xoralaşır, qanaxmalar və ağrılar daha çox olur.

Hemoroidin  böyüməsinin qarşısını almaq mümkündürmü?

Hemoroidin böyüməsinin qarşısını almaq üçün aşağıdakılar lazımdır:
1.hər 2-3 saatda oturaq işdən uzaqlaşmaq, Çanaqda olan durğunluğu aradan qaldırmaq üçün iş arası 1 -2 saatdan bir 5 – 10 dəqiqə gəzmək, çanaqdibi əzələlərini bərkitmək üçün müəyyən idman hərəkətləri etmək lazımdır.  
2.Sağlam qidalanın: pəhrizinizdə gündəlik liflər, meyvələr, liflər olan, bağırsaqları mükəmməl təmizləyən və xroniki kabızlıqla mübarizə aparan bir növ olmalıdır;
3.yatmaq və ortopedik xüsusiyyətləri olan sərt səthlərdə oturmaq;
4.spirtli içkilərdən, baharatlı, ədviyyatlı qidalardan imtina etmək, bağırsaqları qidalandırmamaq ;
5.anus və cinsi orqanların əzələlərini gücləndirmək üçün gimnastika etmək, hətta ağır yüklər və yaş dəyişiklikləri nəticəsində babasil düyünləri  düşməyəcəkdir.шаблоны для dle 11.2